Przed nami kolejny rok walki ze zmianami klimatycznymi, które według naukowców przynoszą coraz większe szkody materialne. W 2022 roku koszty niszczycielskich i śmiercionośnych żywiołów pobiły kolejny rekord. Czy w 2023 roku będą jeszcze wyższe?
Jeszcze cieplejszy rok?
Dopiero co się rozpoczął, a meteorolodzy z brytyjskiej służby meteorologicznej Met Office już są niemal pewni, że 2023 rok znajdzie się w pierwszej piątce najgorętszych w całej 150-letniej serii pomiarowej.
Średnia globalna temperatura powietrza ma wynieść od 1,08 do 1,32 stopnia powyżej normy z lat 1850-1900, a więc sprzed okresu rewolucji przemysłowej. Średnia na poziomie 1,2 stopnia powyżej normy uplasować go powinna w czołówce listy najcieplejszych lat. To już 10. rok z rzędu ze średnią przekraczającą 1 stopień. Dotychczas najcieplejszy rok 2016 przyniósł średnią na poziomie 1,15 stopnia powyżej średniej z lat 1850-1900.
Chłodna La Niña dobiega końca
2016 rok był rekordowo ciepły zarówno z powodu rekordowej ilości gazów cieplarnianych w atmosferze, jak i na skutek zjawiska El Niño, które powodowało, że wody w równikowej strefie Oceanu Spokojnego były znacznie cieplejsze niż zwykle, co miało wpływ na wzrost temperatur powietrza w wielu zakątkach świata.
Jednak już w pierwszej połowie 2016 roku El Niño zanikło i jego wpływ na pogodę skończył się. Jesień i wczesna zima przyniosły nam bardzo delikatną La Niña, a więc odwrotność El Niño. Wody oceaniczne ochłodziły się, podobnie jak powietrze. Cały 2017 minął bez anomalii, które wpływałyby na temperaturę globalną.
Obecnie, już trzeci rok z rzędu, mamy La Niña, która ma ostatecznie ustąpić do kwietnia. Latem możemy mieć bardzo delikatną fazę El Niño. To oznacza, że średnie temperatury powietrza na świecie będą systematycznie rosnąć. Jeśli nawet podczas chłodnej La Niña padały rekordy ciepła, to El Niño może nam przynieść istny piekarnik.
Trzy ważne raporty
Naukowcy oczekiwać będą na trzy bardzo istotne raporty. Pierwszym będą dane o największym w skali roku zasięgu morskiej pokrywy lodowej w Arktyce, co nastąpi już w marcu. Drugi raport dotyczyć będzie minimalnego zasięgu lodu, na co poczekamy do września.
Czy morskiego lodu w Arktyce będzie u kresu lata najmniej w historii? Czy utrzymany zostanie trend z ostatnich lat? Przypomnijmy, że w 2022 roku minimalny zasięg lodowej pokrywy na Morzu Arktycznym był dopiero 10. najmniejszym w historii pomiarów.
Trzeci raport również otrzymamy jesienią, a będzie on dotyczyć rozmiarów dziury ozonowej nad Antarktydą. W 2015 roku miała ona największą powierzchnię od 9 lat i zarazem trzecią największą w ostatnim 10-leciu.
Jednak już w 2019 roku dziura ozonowa była najmniejszą od 1988 roku, a więc od 31 lat. 8 września miała powierzchnię 16,36 miliona kilometrów kwadratowych. Dobrą wiadomością cieszyliśmy się jednak krótko.
Trzeci rok z rzędu dziura ozonowa jest jedną z największych na tle poprzedniego dziesięciolecia. W 2022 roku dziura ozonowa powiększyła się do 26,5 miliona kilometrów kwadratowych, osiągając największe rozmiary od 7 lat.
Jaka pogoda będzie w Polsce?
Nie powinniśmy się sugerować globalną temperaturą, ponieważ nie zawsze się ona pokrywała z tymi, co akurat przynosiła nam pogoda w Polsce. Bywało, że na świecie było rekordowo ciepło, a w naszym kraju przeciętnie.
U nas najcieplejszy w dziejach pomiarów najpierw okazał się 2014 rok, ale pobił go rok 2015, który zapisał się jeszcze cieplej, głównie dzięki wyjątkowo łagodnym zimom i rekordowo upalnemu latu.
2018 rok pobił kolejny rekord stając się tym najcieplejszym, przynajmniej w całej serii pomiarowej, której początki sięgają końca osiemnastego wieku. Mieliśmy wyjątkowo gorącą wiosnę i lato, także jesień okazała się łaskawa. Jego rekord pobił 2019 rok. Teraz on figuruje w meteorologicznych statystykach jako ten najcieplejszy.
Rok 2020 zapisał się tymczasem jako drugi najcieplejszy. Jednak 2021 rok ciepły trend odwrócił, ale tylko na chwilę. Za sprawą wyjątkowo opóźnionej wiosny zapisał się jako najzimniejszy od 8 lat. 2022 rok znalazł się wśród najcieplejszych.
Czy 2023 rok pobije wszelkie rekordy ciepła? Póki co prognozy sezonowe wskazują na łagodną dalszą część zimy. Styczeń ma się zapisać skrajnie ciepło, podobnie jak luty. Śniegu będzie bardzo niewiele i pojawi się on na krótko, a temperatury będą głównie dodatnie.
Wiosna ma nadejść znacznie wcześniej niż zazwyczaj, łagodnie przechodząc z panującego u kresu zimy przedwiośnia. Kolejne miesiące również zapowiadają się pod znakiem temperatur powyżej normy, chwilami znacząco.
Nie mamy dobrych wieści dla rolników, ponieważ przynajmniej pierwszy kwartał roku będzie bardzo suchy. To oznacza kontynuację trendu niedostatku opadów z poprzedniego roku. Susza będzie wpływać na wegetację upraw, a ostatecznie także na wysokość cen żywności. Drożyzna będzie postępować.
Prognozy sezonowe sięgają już sierpnia i niezmiennie wskazują na bardzo wysokie temperatury, nawet do 2 stopni powyżej normy z wielolecia. Zanosi się na bardzo gorące, ale też skrajnie suche lato.
Na szczegółowe prognozy na kolejne miesiące będziemy musieli jeszcze poczekać. Mamy nadzieję, że zostaniecie z nami na kolejny rok.
Źródło: TwojaPogoda.pl