Jeśli myślicie, że człowiek na Ziemi jest tylko pyłkiem i nie ma żadnego wpływu na pogodę, klimat i środowisko naturalne, to bardzo się mylicie. Najnowsze odkrycie naukowców nie tylko potwierdza, że dzisiaj potrafimy zmieniać Błękitną Planetę na wielką skalę, ale robiliśmy to już dużo wcześniej, tysiące lat przed rozwojem techniki.
Sahara, która dzisiaj znana jest jako największa pustynia świata, gdzie temperatura przekracza 50 stopni, jeszcze 8 tysięcy lat mieniła się soczystą zielenią pełną fauny i flory.
Zazieleniła się, ponieważ doszło do zmiany nachylenia osi Ziemi, a co za tym idzie, przesunięcia się strefy monsunowych deszczy bardziej na południe, niż ma to miejsce w dzisiejszych czasach. Te deszcze, które padają na kraje basenu Morza Śródziemnego, wtedy zasilały w deszczówkę rejon Sahary.
Fot. Max Pixel.Jednak około 5500 lat temu klimat znów się zmienił. Monsun zaczął się systematycznie odsuwać, sumy opadów zmniejszały się, a roślinność powoli ubożała. 1000 lat wcześniej ludność północnej Afryki przeszła na pasterski tryb życia i korzystając z bujności saharyjskiej przyrody wypasała na jej trawach bydło hodowlane.
Dotychczas badacze sądzili, że Sahara stała się pustynią, ponieważ pasterze porzucili swoje praktyki i zaczęli prowadzić koczowniczy tryb życia. Teraz dowiadujemy się, że starożytni pasterze mogli opóźnić jej pustynnienie, i to o całe 500 lat.
Fot. Max Pixel.Dowiedziono tego za pomocą nowego modelu klimatyczno-roślinnego opracowanego przez naukowców z Uniwersytetu Londyńskiego, który uwzględniał takie czynniki, jak wegetacja, sumy opadów, energia słoneczna i stężenie dwutlenku węgla w atmosferze. Zamiast przyspieszyć jałowienie Sahary, pasterze je opóźnili, i to o całe pokolenia.
Upadł tym samym popularny mit, że człowiek nie tylko teraz, ale również tysiące lat temu swoim postępowaniem degradował środowisko naturalne. W przypadku Sahary było zupełnie odwrotnie. Pasterze gromadzili bydło tam, gdzie zasoby były największe, stosując wypas selektywny i ruch sezonowy. Świadczy to o świetnym przystosowaniu się do zmieniających się warunków klimatycznych.
Fot. Max Pixel.Naukowcy są zdania, że odkrywanie historii pomoże nam się uczyć od dawnych koczowniczych pasterzy, ponieważ w przyszłości, gdy zmiany klimatyczne przyniosą zagrożenie pustynnieniem także w innych regionach świata, póki co jeszcze żyznych, mogą się nam one bardzo przydać przy zrównoważonej adaptacji do ich skutków.
Sahara znów będzie zielona
Dzięki rozwojowi techniki możemy przywrócić na Saharze zieleń, zanim dokonają tego zmiany klimatyczne. Naukowcy z brytyjskiego Uniwersytetu Lancaster chcą zrealizować taką wizję z pomocą najnowocześniejszych technologii pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych. Ich zdaniem potęga wiatru i promieni słonecznych pomoże dostarczyć niebotycznych pokładów energii do stworzenia unikalnego mikroklimatu.
Przeprowadzona przez badaczy symulacja pokazała, że na terenach Sahary i Sahelu można stworzyć infrastrukturę wielkich farm wiatrowych i solarnych o powierzchni nawet ponad 30-krotnie większej od powierzchni Polski. Dzięki temu Afryka miałaby do swojej dyspozycji aż 4 razy więcej energii, niż zużywa obecnie cała ludzkość.
Fot. Max Pixel.Tak gigantyczna sieć farm fotowoltaicznych wpłynie na wzrost temperatury o 2 stopnie przy powierzchni ziemi, a turbiny wiatrowe zapewnią wzrost wilgotności. Zmiana klimatu na tych obszarach Afryki spowoduje występowanie częstszych i bardziej obfitych opadów deszczu. W ten sposób będzie można nie tylko zazielenić Saharę i Sahel, ale również zacząć masowo zasiedlać te obszary i tworzyć tam ekologiczne metropolie.
Coraz więcej ekologów zastanawia się, jak wykorzystać potencjał Afryki. Takie projekty przysłużą się polepszeniu bytu milionów Afrykańczyków, którzy nie będą już musieli emigrować do Europy, a także zapewnią całemu światu zupełnie nowe źródło czystej energii.
Źródło: TwojaPogoda.pl / The Conversation / Uniwersytet Londyński.