W nocy z poniedziałku na wtorek (11/12.01) o godzinie 22:33 czasu polskiego, kilka kilometrów pod dnem jeziora Chubsuguł, na granicy Rosji i Mongolii, doszło do bardzo silnego trzęsienia ziemi. Wstrząs miał M6.8 i był jednym z najpotężniejszych w tej części Syberii w całej historii sejsmologii.
Od tej pory notowanych jest wiele wstrząsów wtórnych przekraczających M5.0. Najsilniejsze wstrząsy były notowane przez wszystkie polskie sejsmografy, mimo, że znajdujemy się aż 5 tysięcy kilometrów od miejsca wystąpienia trzęsień.
Wstrząsy na granicy Mongolii i Rosji odnotowane przez sejsmograf pod Zamkiem Książ na Dolnym Śląsku. Fot. IGF PAN.Epicentrum wstrząsów znajdowało się zaledwie 30 kilometrów na południe od miasta Turt zamieszkiwanego przez 2 tysiące osób. Drżenie odczuwane było w promieniu setek kilometrów, zarówno w północnej Mongolii, w tym w stolicy Ułan-Bator, jak i w południowej Rosji, m.in. w Irkucku i nad Bajkałem.
Coraz silniejsze trzęsienia
Jezioro Chubsuguł położone jest w tym samym rowie tektonicznym, co sąsiedni Bajkał, najstarsze i najgłębsze jezioro na świecie, którego dno znajduje się nieco ponad 1,5 kilometra pod powierzchnią wody.
Oba jeziora utworzone zostały w wyniku aktywności sejsmicznej, która nie ustaje. Rosyjscy naukowcy, zajmujący się badaniem Bajkału, mają niepokojące wieści. Według nich wstrząsy stanowią kontynuację wzmożonej aktywności sejsmicznej na tle ostatnich kilkunastu lat.
Po trwającej ponad pół wieku przerwie, wróciła ona w 2008 roku. Wtedy też w rejonie Bajkału odnotowano wstrząs M6.1, który według badaczy, miał być początkiem nowego procesu geologicznego, zachodzącego w sercu Syberii.
Zbiegł się on w czasie z katastrofalnym trzęsieniem w chińskim Syczuanie, o sile M8.0, który spowodował śmierć blisko 90 tysięcy ludzi. W górach podczas trzęsienia narodziło się aż 30 nowych jezior. Naukowcy są zdania, że wstrząsy były ze sobą powiązane.
Jak informuje The Siberian Times, obszary dotąd uznawane za nieaktywne sejsmicznie, niespodziewanie doświadczyły serii trzęsień ziemi. Okazało się, że ich sejsmika była uśpiona, ale do czasu.
Zasięg odczuwania wstrząsów podczas trzęsienia ziemi na granicy Mongolii i Rosji. Fot. USGS.Najgorzej było w 2015 roku, kiedy to w rejonie Bajkału tylko w pierwszych czterech miesiącach odnotowano ponad 50 wstrząsów o różnym natężeniu od M3.0 do M5.0. Tzw. roje trzęsień zdarzają się w regionie średnio raz na półwiecze.
Naprężenia w skałach pod powierzchnią ziemi systematycznie narastają, co staje się przyczyną coraz to gwałtowniejszych wstrząsów. Szczegółowe badania poczynione za pomocą pomiarów GPS wykazały, że w niektórych miejscach ziemia przesunęła się nawet o 1,5 metra względem swojego położenia przed obecnym wzrostem aktywności sejsmicznej.
Silne wstrząsy mogą stanowić poważne zagrożenie dla mieszkańców okolic Bajkału i Chubsugułu. Może dojść do zniszczeń w infrastrukturze kolejowej i drogowej. Największe obawy dotyczą jednak uszkodzenia gazociągów.
Jezioro Chubsuguł. Fot. Wikipedia / Yaan.W tak trudnym obszarze, jakim jest Syberia, przez większą część roku pogrążonej w mrozie i śniegach, naprawa zniszczeń może się okazać nie tylko niezwykle czasochłonna, lecz również kosztowna.
Wstrząs podzieli Syberię
Wciąż to nowe, silniejsze serie wstrząsów, będą miały swoje zwieńczenie. Naukowcy przewidują, że wkrótce staniemy się świadkami przełomowego zjawiska, które zmieni oblicze Eurazji. Podczas gigantycznego trzęsienia od Mongolii przez jeziora Chubsugułu i Bajkał oraz Jakucję po Ocean Arktyczny utworzy się długa na 2,5 tysiąca kilometrów szczelina, która zostanie wypełniona wodą.
W ten sposób kontynent ulegnie podziałowi na dwie części. Kiedy może do tego dojść? Niestety, prognozy sejsmologów są bardzo ogólne, bo procesy geologiczne to powolny i bardzo złożony proces. Syberia może pęknąć jeszcze za naszego życia lub dopiero za 650 milionów lat.
Źródło: TwojaPogoda.pl / EMSC / The Syberian Times.