Promieniowanie ultrafioletowe (UV) zależy od kąta padania promieni słonecznych, wysokości nad poziomem morza i stopnia zachmurzenia. Przy bezchmurnym niebie najmniejsze promieniowanie ultrafioletowe notuje się na obszarach polarnych, zaś największe na równiku.
W Polsce na tle roku największe promieniowanie ultrafioletowe przy bezchmurnym niebie mamy w okolicach najdłuższego dnia w roku, czyli pierwszego dnia astronomicznego lata (20 czerwca). Natomiast najmniejsze promieniowanie jest w okolicach najkrótszego dnia, a więc pierwszego dnia astronomicznej zimy (21 grudnia).
Regionem o najwyższym indeksie promieniowania ultrafioletowego jest Śląsk, Małopolska i Podkarpacie, z absolutnym maksimum na szczytach Tatr. Dzieje się tak dlatego, że promieniowanie UV jest tym wyższe, im wyżej nad poziomem morza się znajdujemy, bo im bardziej jest rozrzedzone powietrze, tym większe ilości promieniowania UV wnikają w naszą skórę.
Fot. TwojaPogoda.plNajniższe promieniowanie UV mamy na północnych krańcach kraju, a więc na Pomorzu, Warmii, Mazurach i Suwalszczyźnie. Dzieje się tak dlatego, że północna część kraju znajduje się bliżej obszarów polarnych niż południowa, a więc Słońce wznosi się nad horyzont niżej, w dodatku region ten położony jest niżej nad poziomem morza. Różnica w indeksie UV nie jest duża. Gdy na południu kraju indeks wynosi 7-8, to na północy 6-7.
Jako że wartość indeksu UV zależy od stopnia zachmurzenia, to im mniej jest chmur na niebie, tym indeks UV jest wyższy. Przy bezchmurnym niebie indeks osiąga wartości maksymalne dla danego okresu w roku. Z kolei przy całkowitym zachmurzeniu lub opadach deszczu znacząco się zmniejsza. Prędkość wiatru, temperatura, ciśnienie czy wilgotność nie mają żadnego znaczenia.
Indeks UV jest tym wyższy, im dalej na południe od Polski się znajdujemy. Bardzo wysokie indeksy notuje się m.in. w krajach śródziemnomorskich i w północnej Afryce, gdzie lubimy urlopować.
Im wyższy jest indeks UV, tym szybciej możemy się opalić i tym krócej możemy bezpiecznie przebywać w słońcu. Bezpieczny jest dla większości z nas indeks od 1 do 5. Powyżej jest już niebezpiecznie, zwłaszcza dla osób o jasnej karnacji. Im ciemniejsza karnacja skóry, tym dłużej możemy się opalać.
W górach możemy się spalić!
Jeśli nie posmarujemy skóry kremem z filtrem UV, to możemy bezpiecznie pozostawać na pełnym słońcu jedynie przez 30-45 minut. Później nasza skóra zacznie się czerwienić i możemy ulec poparzeniom słonecznym.
Fot. TwojaPogoda.plPodczas upału jest to szczególnie groźne, ponieważ pojawiające się na skórze drobne bąbelki i wysuszenia, powodują iż skóra przestaje być nawilżona i tym samym jeszcze szybciej się wysusza, mogąc doprowadzić do przegrzania organizmu i udaru słonecznego.
Aby ograniczyć skutki takiego zjawiska, należy osłaniać ciało przed promieniami słonecznymi lub stosować krem z filtrem UV, zwłaszcza na wrażliwe obszary ciała, a więc twarz, szyję i ramiona.
ZOBACZ: Prognoza pogody dla plażowiczów
Przemierzając górskie szlaki i narażając się na wysiłek, spożywajmy jak największe ilości wody mineralnej, niegazowanej. W ciągu 8 godzin wędrówki na nieosłoniętym od słońca terenie górskim, powinniśmy wypić od 2 do 5 litrów wody. Zabierzmy też ze sobą okulary przeciwsłoneczne, które zmniejszą obciążenie oczu w blasku Słońca.
Jak długo możemy się opalać?
Najkrócej opalać się mogą ludzie o bladej cerze. Możliwość pojawienia się groźnych zmian na skórze osiąga wysoki poziom już od indeksu 5, natomiast poziom bardzo wysoki od indeksu 7.
Fot. TwojaPogoda.plDla większości Polaków niebezpieczny poziom promieniowania rozpoczyna się od indeksu 6. Im ciemniejsza skóra, tym promieniowanie jest mniej groźne. Dla osób czarnoskórych nawet indeks 8 i 9 nie stanowi większego zagrożenia.
Dla osób o bladej cerze przy indeksie 5-6 bezpieczny czas opalania wynosi 30-60 minut, a od indeksu 7 zaledwie 20-30 minut. Natomiast dla większości Polaków przy indeksie 5-6 najbezpieczniej opalać się przez 1-2 godziny, a powyżej indeksu 7 przez 30-60 minut.
Obecnie mamy najwyższy poziom promieniowania spośród całego roku. W ciągu lata najwyższy stopień notuje się między godziną 12:30 a 13:00, czyli wtedy, kiedy Słońce znajduje się najwyżej nad horyzontem.
Źródło: TwojaPogoda.pl