W piątkowy (10.01) wieczór szykuje się niecodzienne zjawisko astronomiczne, które będzie mógł zobaczyć każdy z nas, o ile pozwoli na to pogoda. Księżyc wejdzie w tzw. półcień Ziemi, a to oznacza, że jego tarcza nieco pociemnieje.
Nie będzie to jednak zaćmienie całkowite, które jest zdecydowanie bardziej widowiskowe, ponieważ Srebrny Glob wkraczając w główny cień Ziemi, okrywa się wówczas krwistą czerwienią. Tym razem Księżyc przemknie tuż obok niego, ale wcale nie oznacza to, że spektakl nie będzie wart uwagi.
Wręcz przeciwnie. Zjawisko rozpocznie się o godzinie 18:07, gdy Księżyc znajdować się będzie wysoko na niebie wschodnim na tle konstelacji Bliźniąt. Z każdą kolejną minutą nasz naturalny satelita coraz bardziej będzie się zatapiać w ziemskim półcieniu.
Schemat powstawania całkowitego zaćmienia Księżyca. Fot. starherald.comTen moment, na który wszyscy szczególnie czekamy, nastąpi o godzinie 20:10. Wówczas Księżyc znajdzie się w 90-procentach w półcieniu Ziemi, a dolna część jego tarczy wyraźnie pociemnieje. Warto to zjawisko uwiecznić na zdjęciach lub filmie, który genialnie będzie się prezentować w przyspieszeniu (timelapse).
Chwilę później, o godzinie 20:21 Księżyc znajdzie się w pełni, która w styczniu zwana jest Pełnią Wilczego Księżyca. Następnie nasz satelita zacznie powoli wyłaniać się z ziemskiego półcienia. Proces ten zakończy się, wraz z całym zaćmieniem, do godziny 22:12.
Co zobaczymy na tarczy Księżyca?
Przy okazji zaćmienia i pełni Księżyca warto bliżej przyjrzeć się jego tarczy. Ciemne obszary nazywane są „morzami”. To nic innego jak tereny występowania bazaltu, a więc ciemnej skały wulkanicznej. Jest ona efektem uderzeń olbrzymich meteorytów, które wywołały wgłębienia w księżycowej glebie.
Nazwy charakterystycznych obszarów na powierzchni Księżyca. Fot. NASA / TwojaPogoda.plJaśniejsze obszary nazywane są wyżynami i górami, ponieważ wznoszą się ponad ciemnymi „morzami”. Głównym ich elementem są olbrzymie kratery uderzeniowe. Jeden z nich o nazwie Arystoteles znajduje się w pobliżu górnego brzegu tarczy Księżyca.
Jednak najlepiej widoczny z Ziemi jest krater Tycho wznoszący się w dolnej części tarczy. Gołym okiem możemy zobaczyć system promieni wokół krateru, którego wiek szacuje się na ponad 100 milionów lat.
Czy pogoda będzie sprzyjać?
Najważniejsza podczas obserwacji jest pogoda. Ta najbardziej będzie sprzyjać na południu, zachodzie i w centrum kraju. Tam spodziewamy się przynajmniej przejaśnień, a miejscami również rozpogodzeń. najmniej szczęścia będą mieć obserwatorzy we wschodnich regionach, gdzie chmur zgromadzi się najwięcej.
Nie są to wymarzone warunki do obserwacji, ale pogoda lubi płatać figle, już nieduże przejaśnienie może sprawić, że księżycowa tarcza, zwłaszcza podczas pełni, gdy jest najjaśniejsza, będzie chociaż przez chwilę widoczna. Warto więc być cierpliwym i spoglądać na niebo.
Jeśli się nie uda, to na następne zaćmienie poczekamy do 5 czerwca. Wówczas tylko połówka księżycowej tarczy znajdzie się w półcieniu Ziemi, w dodatku zaćmienie będzie widoczne tylko częściowo podczas wschodu Księżyca.
Na całkowite, czyli to najbardziej widowiskowe, zaćmienie poczekamy do 16 maja 2022 roku. Jednak będzie ono u nas widoczne tylko częściowo, bez fazy głównej. Pełne zaćmienie przyjdzie nam podziwiać dopiero 20 grudnia 2029 roku, o ile dopisze aura.
Źródło: TwojaPogoda.pl